اختلال بیش فعالی یا بطور کامل اختلال نقص توجه ـ بیش فعالی (ADHD) اختلالی است که با الگوی مداوم بی توجهی و یا بیش فعالی ( تکانشگری ) مشخص می شود.
این اختلال که معمولا از دوران کودکی آغاز می شود می تواند سبب بروز اختلال در تحصیل و کار فرد شود.
افرادی که دچار این احتلال هستند معمولا در انجام فعالیت های خود دچار مشکل هستند ، توانایی تمرکز بر روی یک وضوع خاص را نداشته و بسیار بی نظم هستند.
تکانشگری به این معنی است که فرد بدون فکر کردن در مورد کارها اقدامات شتابزده ای را انجام می دهد ، یا تمایل به پاداش فوری یا ناتوانی در نحمل برای دست یابی به خواسته ها دارد ، احتلل بیش فعالی نه تنها برای خود فرد آسیب زننده است بلکه برای اطرافیان وی نیز آزاردهنده است.
علائم بیش فعالی
کمبود توجه و تمرکز در کنار تحرک بالا و بیش از حد از مهم ترین مشخصات فرد بیش فعال هستند با این حال افراد بیش فعال علائم دیگری نیز درند همچون :
- فراموشی و ناتوانی در حفظ آنچه دیگران گفته اند.
- فعالیت های حرکتی بدون تمرکز
- نادیده گرفتن یا از دست دادن جزئیات
- اشتباهات و بی دقتی در انجام تکالیف مدرسه
- مشکل در بازی های گروهی
- عدم توجه به صحبت های اطرافیان
- گم کردن مکرر وسایل شخصی
- مشکل در سازماندهی وظایف و فعالیتها
- ناتوانی در قرارگیری در یک موقعیت ثابت ( این کودکان معمولا نمی توانند یک ساعت در کلاس درس بدون جنب و جوش بمانند )
- حرکات بیش از حد بدن
- احساس بیقراری د رکلاس درس یا محیط کار
- ناتوانی در بازی کردن و انجام فعالیت ها بدون سر و صدا
تشخیص اختلال بیش فعالی
تشخیص ADHD مستلزم ارزیابی جامع توسط پزشک متخصص ، مانند متخصص اطفال ، روانشناس یا روانپزشک با تخصص ADHD است. برای اینکه فرد تشخیص ADHD را دریافت کند ، علائم بی توجهی و یا بیش فعالی – تکانشگری باید مزمن یا طولانی مدت باشد ، عملکرد فرد را مختل کرده و باعث شود که فرد از رشد معمول سن خود عقب بماند. پزشک همچنین اطمینان می دهد که علائم ADHD ناشی از بیماری پزشکی یا روانی دیگری نیست. اکثر کودکان مبتلا به ADHD در دوران دبستان تشخیص داده می شوند. برای اینکه یک نوجوان یا بزرگسال تشخیص ADHD را دریافت کند ، علائم باید قبل از 12 سالگی وجود داشته باشد.
علائم ADHD می تواند در سنین 3 تا 6 سالگی ظاهر شود و در نوجوانی و بزرگسالی ادامه یابد. علائم ADHD را می توان با مشکلات عاطفی یا انضباطی اشتباه گرفت یا در کودکان ساکت و خوش رفتار به طور کامل از بین رفت و منجر به تاخیر در تشخیص شد. بزرگسالان مبتلا به ADHD تشخیص داده نشده ممکن است سابقه عملکرد تحصیلی ضعیف ، مشکلات در محل کار یا روابط دشوار یا ناموفق داشته باشند.
علائم ADHD با گذشت زمان و با افزایش سن ممکن است تغییر کند. در کودکان خردسال مبتلا به ADHD ، بیش فعالی-تکانشگری مهمترین علامت است. با رسیدن کودک به دبستان ، علائم بی توجهی ممکن است برجسته تر شود و باعث ایجاد مشکل در زمینه تحصیلی شود. در نوجوانی ، بیش فعالی به نظر می رسد کاهش می یابد و ممکن است بیشتر به صورت احساس بیقراری یا بی قراری ظاهر شود ، اما بی توجهی و تکانشگری ممکن است همچنان باقی بماند. بسیاری از نوجوانان مبتلا به ADHD نیز با روابط و رفتارهای ضد اجتماعی دست و پنجه نرم می کنند. بی توجهی ، بی قراری و تکانشگری در بزرگسالی ادامه دارد.
عوامل خطر
محققان مطمئن نیستند علت اصلی اختلال بیش فعالی چیست. مانند بسیاری از بیماری های دیگر ، عوامل متعددی می توانند در ADHD نقش داشته باشند ، مانند:
- ژن ها
- سیگار کشیدن ، مصرف الکل یا مصرف مواد مخدر در دوران بارداری
- قرار گرفتن در معرض سموم محیطی در دوران بارداری
- قرار گرفتن در معرض سموم محیطی مانند سطح بالای سرب در سنین جوانی
- ADHD در پسران شیوع بیشتری نسبت به دختران دارد.
- وزن کم هنگام تولد
- آسیب های مغزی
کلمات مرتبط :
اختلال بیش فعالی – درمان بیش فعالی – کاردرمانی در قزوین – نوانبخشی در قزوین